Bilindiği gibi Google hem akıllı telefon hem de arama motoru pazarlarının oldukça büyük bir bölümüne sahip. Google’ın söz konusu pazarlarda bu kadar güçlü olması ise şirketin bir tekele dönüştüğü ile ilgili iddialara da yol açtı. Google sadece ülkemizde değil yurt dışında da bu konu nedeniyle pek çok cezaya çarptırıldı. İlk olarak 2015 yılında başlayan Google ile Rekabet Kurumu arasındaki çekişme 2017 yılında açılan soruşturma ile netlik kazanmıştı. İşte geçmişten günümüze Google ile Rekabet kurumu arasında yaşananlar.
20 Eylül 2018: Rekabet Kurumu‘ndan Google’a kesilen ceza
19.09.2018 tarihinde gerçekleştirilen Rekabet Kurulu toplantısında, Google’ın 4054 sayılı rekabetin korunması hakkında kanunu ihlal ettiği gerekçesiyle verilen karar neticesinde Google para cezasına çarptırılmıştı. Rekabet kurumu Google’a 93 milyon TL ceza kesmişti.
15 Aralık 2019: Google Türkiye açıklaması
Google Türkiye önemli bir açıklama yaptı. Yapılan açıklamayı şöyle:
Ağustos ayında Rekabet Kurumu’nun kararı doğrultusunda Android iş ortaklarımızla yaptığımız anlaşmalarda değişiklikler yapmıştık. Kasım ayında, Rekabet Kurumu bu değişikliklerin uygun olmadığı ve bu anlaşmalarla operasyonlarımızı sürdüremeyeceğimiz yönünde karar verdi.
” Türkiye’deki kanunlarla uyumlu bir şekilde çalışabilmemiz için iş ortaklarımızı Türkiye’de yeni çıkacak Android telefon modelleri ile ilgili anlaşma yapamayacağımız konusunda bilgilendirdik.Tüketiciler mevcut cihaz modellerini satın almaya devam edebildikleri gibi, halihazırda mevcut cihazları ve uygulamaları da normal şekilde çalışmaya devam edecektir. Google’ın diğer ürün ve servisleri durumdan etkilenmeyecektir. Rekabet Kurumu ile bu konunun olabilecek en hızlı şekilde çözümü için çalışmayı sürdürmekteyiz.”
Google geçtiğimiz Ağustos ayında Rekabet Kurumu’nun istediği değişikliklerin bir kısmını yaptı fakat bu değişiklikler Rekabet Kurumu’na yeterli gelmedi. Bu nedenle iki kurum arasında anlaşmazlıklar devam ediyor.
“Türkiye’deki kanunlarla uyumlu bir şekilde çalışabilmemiz için iş ortaklarımızı Türkiye’de yeni çıkacak Android telefon modelleri ile ilgili anlaşma yapamayacağımız konusunda bilgilendirdik.” Bu cümleye bakacak olursak, eğer anlaşma olmazsa gelecekte çıkacak android cihazların ülkemizde Google servislerine sahip olamayacağı anlamına geliyor. Bu durum ülkemizin akıllı telefon pazarını olumsuz etkileyecek gibi gözüküyor. Eğer Google servislerine ulaşamayacak duruma gelirsek, mobil uygulama marketi olan Google Play’den e-posta servisi olan Gmail, Google Drive, Google Haritalar gibi pek çok kullanıcısı olan önemli servisleri kullanamayacağız. Halihazırda kullanılan Android akıllı telefonlarda herhangi bir sorun olmayacağını ancak bu durumun gelecekte satışa çıkacak olan yeni model android cihazları kapsadığını belirtelim.
17 Aralık 2019: Google’dan Türkiye`den gitmiyoruz mesajı
Türk Telekom ile anlaşan Google, sunucularını Türkiye’ye getirecek. Google, Rekabet Kurumu ile henüz bir anlaşmaya varmasa da Google, Türkiye’ye yaptığı yatırımlara devam ediyor.
17 Aralık 2019: Samsung’dan iddialara yanıt
Samsung Türkiye pazarından çekilecek haberlerinin ortaya çıkmasının ardından ise Samsung Türkiye bir açıklama paylaştı.
Samsung Electronics olarak faaliyet gösterdiğimiz tüm ülkelerin yasalarına göre ticari faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Türkiye’de Rekabet Kurumu’nun Google’ın faaliyetleri ile ilgili aldığı kararı ve bununla ilgili süreçleri yakından takip ediyoruz. 2020’de çıkacak yeni Galaxy ürünleri ile ilgili Türkiye’deki lansman çalışmalarımıza ve planlamalarımıza devam ettiğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız. Rekabet Kurumu tarafından yürütülen süreçle ilgili gelişmelere göre kullanıcılarımızı ve kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğiz. Samsung Electronics Türkiye.
Samsung Türkiye bu açıklama ile satış planlarında hiçbir değişiklik olmadığını söyledi ancak Google ile Rekabet Kurumu anlaşamazsa ülkemizde satışa çıkacak olan hiçbir Android akıllı telefon Google servislerini kullanamaz hale gelecek. Bu durumda Samsung’un satışları olumsuz etkileyeceği için kararını değiştirebilir.
17 Aralık 2019: Rekabet Kurumu’ndan detaylı açıklama
Google Inc, Google International LLC ve Google Reklamcılık ve Pazarlama Ltd. Şti.den oluşan ekonomik bütünlüğün (Google), Android işletim sistemi ve mobil uygulama ve hizmetlerin sunumuna ilişkin davranışlarının ve Google ile cihaz üreticileri arasında imzalanan sözleşmelerin rekabeti ihlal edip etmediğinin tespiti amacıyla 09.02.2017 tarihinde Kurulumuzca soruşturma başlatılmıştır.
Bu kapsamda temel olarak, Google’ın mobil işletim sistemleri pazarında sahip olduğu tekele yakın pazar gücünü, faaliyette bulunduğu diğer pazarlarda, özellikle de internet arama hizmetleri pazarında, hâkimiyetini korumak veya güçlendirmek amacıyla kötüye kullanıp kullanmadığı hususuna yoğunlaşılmıştır.
Yürütülen soruşturma sonucunda Google’ın cihaz üreticilerine getirdiği yükümlülükleri kullanarak, internet arama hizmeti pazarındaki diğer rakiplerinin ürünlerinin mobil cihazlara yüklenmesine engeller getirdiği ve mobil cihazlarda tek arama hizmeti sağlayıcısı olması koşuluyla mobil cihaz üreticilerine finansal destek sağladığı tespit edilmiştir.
Bu çerçevede, Google’a 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (Kanun) uyarınca idari para cezası verilmiş, ayrıca Kanun kapsamında ihlal sayılan uygulamalara son verip gerekli uyumu sağlaması için 6 ay süre tanınmıştır. İlgili süre 06.08.2019 tarihinde sona ermiş ve aynı tarihte Google ilgili sözleşmelerde yaptığı değişiklikleri Rekabet Kurumuna sunmuştur. Google tarafından sunulan değişikliklerin Rekabet Kurulunca değerlendirilmesi neticesinde bu değişikliklerin soruşturma sonucunda tespit edilen ihlalleri ortadan kaldırmada yetersiz kalacağı tespit edildiğinden, Google’a 07.11.2019 tarihinden itibaren Kanun’da öngörülen süreli (günlük) idari para cezası uygulanmaya başlanmıştır.
Google’ın soruşturmaya konu uygulamaları Avrupa Birliği (AB) ve Rusya Federasyonu nezdinde de benzer soruşturmalara konu olmuştur. Rusya Federasyonu Rekabet Otoritesi tarafından yürütülen süreç Google’ın bu uygulamaları sonlandırmaya yönelik taahhütleri neticesinde sonuçlandırılmıştır. Yine, AB Komisyonu yürüttüğü incelemelerde konuyla ilgili olarak rekabet ihlali sonucuna ulaşmış ve Google’a 4,34 milyar Avro para cezası vermiştir. Bunun yanı sıra, AB Komisyonu tespit ettiği ihlalleri sona erdirmesi için Google’dan Kurulumuz tarafından talep edilen yükümlülüklerden daha kapsamlı adımları atmasını istemiş ve bu talebin gereği Google tarafından yerine getirilmiştir.
Gelinen noktada Google’ın, diğer ülkelerde yaptığı gibi, Kurulumuz kararında yer alan yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirmesi gerekmektedir.
Özetlemek gerekirse Rekabet Kurumu yürütülen soruşturma sonucunda Google’ın cihaz üreticilerine getirdiği yükümlülükleri kullanarak, internet arama hizmeti pazarındaki diğer rakiplerinin ürünlerinin mobil cihazlara yüklenmesine engeller getirdiği ve mobil cihazlarda tek arama hizmeti sağlayıcısı olması koşuluyla mobil cihaz üreticilerine finansal destek sağladığının tespit edildiğini duyurdu.
Google’a 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun uyarınca idari para cezası kesildiğini ve Kanun kapsamında ihlal sayılan uygulamalara son verip gerekli uyumu sağlaması için 6 ay süre tanındığını da açıklayan Rekabet Kurumu, Google’ın soruşturmaya konu uygulamaları Avrupa Birliği (AB) ve Rusya Federasyonu nezdinde de benzer soruşturmalara konu olduğunu da hatırlattı.
İki kurumun anlaşmaya varması başta Samsung olmak üzere tüm Android telefon üreticilerini yakından ilgilendiriyor. Yeni android cihazlar ülkemizde satışa çıkmazsa veya Google servislerine sahip olmadan satışa çıkarsa, her iki şekilde de Apple’ın Türkiye pazarında güçleneceğini söylemek mümkün. Akıllı cihaz üreticileri ve kullanıcıları konunun sonuçlanmasını bekliyor.
